GROEN BOUWEN LOONT!
Wanneer je een wandeling maakt door de stad zie je steeds meer groen in bouwprojecten: verticale tuinen, groene daken of groene gevels. Vraag je je af waarom groen steeds belangrijker wordt in bouwprojecten? Het antwoord is eenvoudig: groen bouwen loont!
Duurzame bouwprojecten komen in aanmerking voor financiële regelingen en groen bouwen draagt hieraan bij. Want de natuur helpt een handje bij klimaatadaptatie en -mitigatie én groen in je werkomgeving zorgt voor een betere belevingswaarde en gezondheid. In dit artikel duiken wij, De Groene Jongens, inde steeds groenere wereld van de duurzame bouw. Wij leggen uit hoe je kunt aantonen dat een bouwproject groen is en op welke manieren groen bouwen loont én wordt beloond. Wij geven inzicht in veelgebruikte gebouwcertificeringen en geven voorbeelden van projecten waarbij natuurinclusief gebouwd is. Wanneer is een gebouw duurzaam gebouwd? Met behulp van verschillende certificeringsmethodes en berekeningen kun je aantonen dat een gebouw ontworpen is met duurzame principes in het achterhoofd. Voorbeelden van integrale methodes zijn GPR-Gebouw en BREEAM-NL. Voorbeelden van specifieke methodes zijn ‘Bijna Energie Neutraal Gebouw’ (BENG) voor energie, ‘Milieu Prestatie Gebouw’ (MPG)-berekening voor milieuprestatie en de ‘Building Circularity Index’ (BCI-berekeningen) voor circulariteit. Twee integrale methodes lichten we hieronder toe.
GPR-Gebouw
Bij GPR-Gebouw wordt een gebouw(ontwerp) beoordeeld op 5 thema’s; Energie, Milieu, Gezondheid, Gebruikskwaliteit en Toekomstwaarde. Door vanuit verschillende perspectieven naar een gebouw te kijken, krijg je een breed beeld van de integrale duurzaamheidsprestaties van het gebouw. Bovendien maakt GPR-Gebouw duurzaamheidsambities toetsbaar en wordt het effect van individuele verduurzamingsmaatregelen direct zichtbaar. Hierbij speelt GPR-Gebouw in op actuele thema’s en staat het in lijn met wetgeving en richtlijnen zoals NTA8800 en de actuele bepalingsmethode MilieuPrestatie Gebouwen (MPG).
Het thema Milieu omvat onderwerpen die relateren aan groen bouwen zoals materiaal, water, natuur en ruimte. Dit laatste wordt meetbaar gemaakt door, bijvoorbeeld, te kijken naar de hoeveelheid groenoppervlakte op de kavel, de bebouwingsdichtheid en diervriendelijk bouwen zoals het plaatsen van nestelstenen of insectenhotels. Hoe meer groen en hoe hoger de bebouwingsdichtheid, hoe meer punten er kunnen worden verdiend.
BREEAM-NL certificering
Ook de internationaal erkende certificering BREEAM erkent verschillende thema’s zoals Energie, Gezondheid, Landbouw en Ecologie, Materialen, en Water. BREEAM-NL richt zich op de Nederlandse wet- en regelgeving en beoordeelt zowel nieuwbouw- als bestaande bouwprojecten op integrale duurzaamheid. BREEAM-NL biedt inzicht in de werkelijke duurzaamheidsprestaties en het duurzame beheer van gebouwen. Het thema Landgebruik en Ecologie zoomt in op natuurinclusiviteit. De focus van dit thema ligt op de bewustwording van de huidige én potentiële waarde van het gebouw en perceel. Ook de aanwezigheid van langetermijnstrategieën die de ecologische waarde van het gebouw beschermen en versterken leveren punten op. Verder wordt er gekeken naar groenvoorzieningen rondom het gebouw en ecologische voorzieningen die worden toegepast om de lokale flora en fauna ondersteunen.
Groen bouwen, een balans tussen Planet, People & Profit
Planet
Binnen de certificeringen is er steeds meer oog voor natuur en diervriendelijk bouwen met name door het veelvoud aan voordelen dat ermee gepaard gaat. Natuur op en rondom gebouwen creëert veel meerwaarde in het kader van klimaatadaptatie en -mitigatie. Groene gevels, daken en tuinen zijn in staat water op te vangen en vast te houden, waarmee droogte en wateroverlast worden verminderd of voorkomen. Een mooie bijkomstigheid is dat het opgevangen hemelwater hergebruikt kan worden voor de bewatering van een groene gevel, circulair watergebruik dus. Zo wordt de druk om traditionele watervoorzieningen verminderd. Bovendien draagt groen bouwen bij aan Planet doordat de lokale biodiversiteit wordt behouden, hersteld of zelfs versterkt. Mooie voorbeelden van diervriendelijk bouwen zijn het toepassen van insectenhotels en nestelstenen in gevels en daken voor gebouwafhankelijke soorten zoals huismussen, gierzwaluwen en vleermuizen. Op dit moment is het mogelijk om binnen duurzaamheidscertificeringen punten te verdienen met alleen een losse nestelsteen, een bijenkast of een insectenhotel, terwijl het juist belangrijk is dat de begroeiing in de omgeving past bij genomen maatregel. Het effect van deze maatregelen kan worden versterkt door samen te werken met een landschapsarchitect en/of ecoloog. Certificeringen worden verder doorontwikkeld en wij hopen dat er in de toekomst meer aandacht komt voor het integraal toepassen van natuur rondom faciliteiten voor biodiversiteit.
People
In GPR-Gebouw levert een groen dak of groene gevel een win-win situatie op. Niet alleen bij het thema Milieu worden er dus punten toegekend, ook bij het thema Gezondheid wordt dit aangeboden als duurzaamheidsmaatregel waarmee punten kunnen worden verdiend. Bomen, struiken, een groen dak of gevel dragen namelijk ook bij aan de luchtkwaliteit en het zomercomfort. Veel groen op de kavel vermindert namelijk de concentratie van o.a. fijnstof in de lucht en verbetert zo de luchtkwaliteit doordat planten functioneren als filtersysteem. Daarnaast straalt groen minder warmte uit naar de omgeving dan harde oppervlakken zoals beton, baksteen en asfalt. Bovendien kunnen groene gevels en daken werken als een isolatielaag en dragen daarom bij aan het thermische comfort door het reguleren van temperatuur in en rondom een gebouw. Zo draagt groen bouwen bij aan het voorkomen en/of verminderen van hittestress. Tot slot wil het oog ook wat en biedt een groen gebouw ook esthetische voordelen. Uitzicht op groene daken en gevels en de mogelijkheid om een wandeling te maken in de nabijgelegen natuur kunnen bijdragen aan een gevoel van welzijn en tevredenheid van werknemers en bezoekers. Het contact met de natuurlijke omgeving kan stress verminderen en de algehele kwaliteit van de leefomgeving verbeteren.
Profit
Groen bouwen draagt dus bij aan Planet en People, maar er is meer! Je kunt namelijk een deel van de totale bouwsom van jouw nieuwbouw- of renovatieproject terugkrijgen als je een aantoonbaar duurzaam gebouw realiseert, en groen bouwen is hier één onderdeel van. In de doorontwikkeling van een aantal certificeringen heeft natuurinclusief bouwen een steeds belangrijke rol gekregen. Wij zien dat er in de utiliteitsbouw vaak groene ambities zijn om in aanmerking te kunnen komen voor financiële regelingen vanuit de overheid om de investeringskosten (deels) te dekken. De Milieu-investering aftrek (MIA), Willekeurige afschrijving milieu (VAMIL), duurzaam maatschappelijk vastgoed (DUMAVA) en Energie-investeringsaftrek (EIA) zijn hier de beste voorbeelden van. Met de MIA\Vamil kan uw belastingvoordeel netto oplopen tot ruim 14% van het investeringsbedrag en bij de EIA is het gemiddelde netto voordeel ongeveer 11% aldus de RVO. Wij raden het dan ook aan om deze regelingen in het achterhoofd te houden bij het opstellen van groene bouwplannen. Naast voordeel voor investeringskosten zijn er ook voordelen aan het gebruik van groen voor het energiegebruik. Zo hebben groene daken een isolerende werking, waardoor er minder koel- en warmtebehoefte is. Met de voorbeelden hieronder wordt laten zien hoe groen bouwen er in de praktijk uitziet en wordt het belang van natuurinclusief bouwen zichtbaar.
Groene gevels & natuurinclusief bouwen in de praktijk
Bij verschillende (nieuwbouw)projecten adviseren wij een groene gevel of groen dak aan te leggen. Vooral op kleinere kavels waarbij er weinig ruimte is voor natuur rondom het gebouw biedt dit een efficiënte en mooie oplossing. Een van deze projecten waarbij wij groen bouwen hebben geadviseerd en waar dit ook zichtbaar is toegepast, is het pand van Cyclovriend. De Groene Jongens heeft hier een GPR-Expert traject uitgevoerd voor de ontwerp- en opleverfase voor het kantoorgebouw en de bedrijfshal om zo in aanmerking te kunnen komen voor een Milieu Investeringsaftrek. Bij dit project is ervoor gekozen om een groene gevel toe te passen en wordt het hemelwater opgevangen om zo de gevel te kunnen bewateren. Hierdoor worden er extra punten gescoord op de thema’s thermisch comfort, luchtkwaliteit en circulair watergebruik binnen de GPR-Gebouw certificering. Mede door de implementatie van de groene gevel heeft Cyclovriend de gemiddelde score van 8,0 op elk thema weten te behalen! Hierdoor zijn ze in aanmerking gekomen voor de MIA. De groene gevel heeft nog wat tijd nodig om verder te groeien, maar wij weten zeker dat het er prachtig uit komt te zien.
Ook bij Avek in Surhuisterveen is er aandacht besteed aan natuurinclusief bouwen. Door het groen in te richten op basis van het advies van een ecoloog/landschapsarchitect is er veel aandacht voor de lokale biodiversiteit. En dat heeft zijn vruchten afgeworpen! Nog voordat het personeel in het nieuwbouwpand is getrokken, hebben een aantal scholeksters al hun nieuwe stekje weten te vinden op het dak van de bedrijfshal en is de gezinsuitbreiding begonnen.
Win-win-win, groen bouwen loont!
De bovenstaande praktische voorbeelden illustreren duidelijk waarom wij natuurinclusief bouwen meenemen in ons advies en waarom jij het steeds vaker ziet terugkomen in jouw omgeving. Natuur is een integraal thema dat meerdere aspecten van het bouwproces raakt. Het integreren van natuur in bouwontwerpen biedt niet alleen voordelen voor het milieu, maar ook voor de gezondheid van mensen en voor de portemonnee van de gebouweigenaar.
OVER DE GROENE JONGENS
De Groene Jongens streeft ernaar om dé adviseur voor de circulaire gebouwde omgeving van morgen te worden. Wij helpen ontwikkelaars en eigenaren aan een duurzaam gebouw, van ontwerpfase tot opleverfase. Wij staan voor het oplossen van duurzaamheidsvraagstukken in de gebouwde omgeving om zo samen te bouwen aan een circulaire leefomgeving. Door vanaf het eerste schetsontwerp mee te denken in nieuwbouw- of renovatieprojecten kunnen onze opdrachtgevers de juiste keuzes maken in het ontwerpproces. Dit bespaart tijd, geld én levert een duurzamer eindresultaat op. Zo creëren wij impact. Wij zien duurzaamheid als een integraal vraagstuk, omdat echt duurzame gebouwen niet alleen energieneutraal of gasloos zijn, maar ook circulair, gezond en toekomstbestendig. Met ons multidisciplinaire team en onze gespecialiseerde kennis bouwen we aan een CO2- neutrale omgeving en zorgen wij dat planet, people en profit in balans komen te staan. Ben je geïnteresseerd in wat De Groene Jongens voor jouw gebouw kan betekenen? Neem vooral contact met ons op! Via 085 77 34 229 of [email protected].
Tekst: Veerle Paarlberg en Anouk Roelofs
Render Cyclovriend: Pronk Architect
Scholekster eieren: Roelf Kok
