PRIKKELBOSJES IN EEN ZIELLOOS GEMEENTEPLANTSOEN
HET OUDERWETSE IDEE VAN DE PRIKKELBOSJES IN EEN ZIELLOOS GEMEENTEPLANTSOEN KAN ECHT IN DE PRULLENBAK
Inspiratie van Grijs naar Groen
Herman & Vermeulen zijn als ontwerpers geïnspireerd door mensen als Nigel Dunnett met zijn indrukwekkende ‘Grey to Green’ project in Sheffield in Engeland. Daar heeft hij en zijn team een hoogstedelijke plek, gedomineerd door vervoer, asfalt en beton, omgetoverd tot oogstrelende groenzones die ook nog water opvangen en vasthouden. “Het samengaan van esthetiek en techniek -de meest prachtige plantencombinaties en een oplossing bieden aan verdroging, hitte-eilanden of juist een overschot aan regenwater- is een richting die goed bij ons past.”
Little C Rotterdam; van niemandsland naar aantrekkelijke verblijfsplek
Dat een nieuwe groene inrichting een radicale omkering in de waardering van een gebied kan veroorzaken, blijkt duidelijk uit de openbare ruimte rondom Little C (Coolhaven) in Rotterdam. Een voormalige tippelzone was na sluiting achtergelaten als een troosteloze en verrommelde hondenuitlaatzone langs het water. Na de bouw van het nieuwe woongebied aan de overkant van de straat is de strip langs het water nu omgetoverd tot een prettige verblijfsplek. Het is een kwalitatieve openbare ruimte geworden waarvan je niet eens wist dat de plek het in zich had. De ligging aan het water (dat op die plek door een bocht in de Schie extra breed is) en de middagzon die over het water schijnt, waren er altijd al. “Het is slim gedaan, prachtige meerstammige bomen, robuuste, gemengde heesters, de meest mooie combinatie voorjaarsbollen worden afgewisseld met lekker blotevoetengras en fijne hang- en zitplekken aan het water. Het ouderwetse idee van de prikkelbosjes in een zielloos gemeenteplantsoen kan echt in de prullenbak.”
Buurttuin Hooidrift Bloementuin
Martine en Marilene zijn de samenwerking als Tuinatelier Herman & Vermeulen begonnen in een wijktuin op een braakliggende bouwlocatie. “Enkele jaren hebben we met buurtbewoners getuinierd, mede gesteund door subsidies van de woningbouwvereniging en gemeente. De ervaringen hier hebben ons ervan overtuigd dat een fijne ruimte met groen en bloemen een oude stadsvernieuwingswijk echt kan veranderen. In de stedelijke omgeving hebben kinderen ruimte nodig om aan te kunnen klooien en voor bewoners is het prettig als er informele plekken zijn waar ze elkaar kunnen treffen voor een praatje. Maar eerlijk gezegd… in al zijn rommeligheid was het vooral bloedmooi!”
Seizoenen in de stad
Groen in de stad heeft als voordeel dat het de omgeving afkoelt, water afvoert en bergt. Ondertussen heeft onderzoek ook het belang van de kwaliteit van het groen en de schoonheid van bloeiende planten aangetoond. “Prikkelbosjes en saaie grasveldjes worden steeds meer vervangen door mooie weelderige beplanting met een veranderend beeld gedurende de seizoenen. Wijken en straten met mooie bloesembomen en voorjaarsbollen, bloeiende heesters in de zomer en wuivende herfstgrassen zijn aantrekkelijker, gewilder en gezonder. Qua onderhoud is het soms wat puzzelen maar dat hoeft geen probleem te zijn. Met slimme plantenkeuzes laten we de beplanting natuurlijker groeien en afsterven zonder dat het een rommeltje wordt. Beplanting die goed gecombineerd het hele jaar door kleur, beweging en verandering geeft, is daarbij ons doel.” In een stedelijke omgeving is de natuur voor veel mensen ver weg, seizoenen zijn soms alleen merkbaar op een negatieve manier. “Het is of te koud of het regent op een vervelend moment. Door het groen interessanter en afwisselender te maken, brengen we het gevoel van de seizoenen terug. Grasvelden en wintergroene struiken zijn weliswaar groen in de winter, maar het blijft heel saai, het ziet er het hele jaar hetzelfde uit. Wij wisselen dat wintergroen graag af met spannende kleuren en vormen, zodat mensen zich laten verrassen en verwonderen. In de winter kunnen we genieten van geurende winterbloeiers, sierappeltjes en de wintersilhouetten van bloemen met grassen.”
Gemeenschappelijke tuinen
Tuinatelier Herman & Vermeulen heeft een aantal gemeenschappelijke tuinen ontworpen voor bewonersgroepen en CPO’s (collectief particulier opdrachtgeverschap). De uitdaging bij gemeenschappelijke tuinen is dat uiteenlopende bewoners zich thuis voelen in de tuin: “Een rustige plek om een boek te lezen maar ook ruimte voor spelende kinderen. Verder is het belangrijk hoe een groep het onderhoud voor elkaar krijgt: in maart knip je pas alles af en in de tijd dat de tuin nog kaal is laat je voorjaarsbollen de kale grond bedekken met de meest vrolijke kleuren. Schoffelen is dan echt niet meer nodig.”
Monument op Rotterdam Zuid
Binnen de vergroeningsopgave van de gemeente Rotterdam voor een groot stenig plein op Zuid is Herman & Vermeulen gevraagd om een monument te maken voor de Joodse slachtoffers die op deze plek zijn weggevoerd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Uitgangspunt was het fenomeen van de zwerm, een prachtig verschijnsel tussen chaos en structuur van bijvoorbeeld spreeuwen. Samen met de landschapsontwerpers van de gemeente Rotterdam is het gelukt om op deze grote schaal de menselijke maat terug te brengen op een beeldschoon groen plein. “Ook het kleinste detail moet fijn aanvoelen, hiermee nodig je uit om contact te maken met de omgeving, met het groen en soms, als je er zin in hebt met de andere bewoners. Kennis en expertise rondom technische zaken zoals water- en grondtechniek, groeiplaatsen voor bomen en beplanting is absoluut noodzakelijk. Maar de groene omgeving moet ook gewoonweg lekker en mooi zijn.”
